O'zbekiston kino tarixi
1908 yilda xorazmlik Xudaybergen Devanov tomonidan suratga olingan kinokadrlar O'zbekiston kinosi tarixining uzoq tikanli yo'lining boshlang'ich nuqtasi va boshlanishi bo'ldi. U 1879 yilda saroy xizmatchisi oilasida tug'ilgan va yaxshi ta'lim olgan. Yigit ham fotosuratga qiziqib qoldi. U uchun Xiva yaqinidagi AK-masjid posyolkasida yashovchi nemislarning mennonit jamoasi vakili Vilgelm Penner bilan uchrashuv muhim ahamiyatga ega bo'ldi. Aynan u yigitni ushbu turdagi ijodkorlik uchun iste'dodini payqab, fotodel bilan tanishtirdi. 1907 yil oxirida Xiva xonligining bosh vaziri Islom Xo'ja boshchiligidagi Peterburgga maxsus delegatsiya yuborildi, unga taxt vorisi Asfandiyar va Xudaybergen Devanov kirdi. Ikki oy davomida delegatsiya Moskva va Peterburgda fan va texnika yangiliklari bilan katta qiziqish bilan tanishdi. Xudaybergen Devanovga fan va texnikaning so'nggi yangiliklarini, shu jumladan kino apparatlarini sotib olish bo'yicha muhim davlat ahamiyatiga molik uchrashuvlarda ishtirok etish vazifasi yuklatilgan.
Biz haqimizda qisqacha
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1992-yil 9-martdagi PF-360-sonli Farmoni va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1992-yil 6-maydagi 214-sonli qaroriga asosan Davlat filmi. O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi tasarrufidan chiqarilgan O‘zbekiston Respublikasi kompaniyasi (“O‘zgoskinokompaniya”) tashkil etildi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoniga muvofiq O‘zbekiston 1996-yil 29-apreldagi va O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1996-yil 12-iyuldagi 247-sonli qarori bilan Davlat kinokompaniyasi (“O‘zgoskinokompaniya”) va Kinematografchilar uyushmasi davlat aksiyadorlik jamiyatiga aylantirildi. kompaniyasi "O'zbekkino" jamiyati.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2004 yil 16 martdagi PF-3407-sonli Farmoni va O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 126-son qaroriga asosan. 2004-yil 17-martdagi “O‘zbekkino” davlat aksiyadorlik kompaniyasi “O‘zbekkino” Milliy agentligiga aylantirildi.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 7-apreldagi qarori bilan “O‘zbekkino” Milliy agentligi nomi o‘zgartirildi. Oʻzbekiston Respublikasi Kinematografiya agentligiga.
Agentlikka har yili Davlat byudjeti hisobidan: 15 ta toʻliq metrajli badiiy film; 40 qismdan iborat 20 ta hujjatli va ilmiy-ommabop filmlar; 10 ta animatsion film, 60 soatlik ma’naviy-ma’rifiy, o‘quv-uslubiy rolik. Agentlik xorijiy kinokompaniyalarga O‘zbekiston Respublikasi hududida kino va videofilmlar suratga olish imkonini beruvchi yagona davlat tashkilotidir.
Keyingi yillarda mamlakatimiz kinematografiyasiga e’tibor sezilarli darajada oshdi. Xususan, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 7-apreldagi “Kino san’ati va kino sanoatini sifat jihatidan yangi bosqichga ko‘tarish va sohani davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6202-son Farmoni bu boradagi ishlar samaradorligini oshirishga xizmat qilmoqda. mahalliy kino sanoatida ishlash. Shuningdek, davlatimiz rahbarining “Kinematografiya sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish va soha vakillarining ijodiy faoliyati uchun munosib sharoitlar yaratish to‘g‘risida”gi qaroriga muvofiq oliy ta’lim muassasasi, Kinematografiya akademiyasi, tashkil etildi.
Kinematografiya agentligining asosiy vazifalari:
-mulkchilik shaklidan qat’i nazar, kinematografiya sohasida faoliyat yurituvchi korxonalar, kinostudiyalar va ijodiy jamoalarni qo‘llab-quvvatlaydi. Shuningdek, ularning manfaatlarini himoya qiladi, tadbirkorlik va raqobat muhitini shakllantirish uchun qulay shart-sharoitlar yaratadi; - milliy kino san’atining eng yaxshi an’analarini izchil davom ettirish va boyitish maqsadida iqtidorli yosh kinoijodkorlarni tarbiyalaydi, ularning ijodiy salohiyatini namoyon etishiga ko‘maklashadi;
-O‘zbekiston Respublikasi “Davlatfilm fondi” faoliyatini davr talablaridan kelib chiqqan holda tashkil etadi; - tanlov asosida kinofilmlar ishlab chiqarish va prokat tizimini takomillashtirish va texnik jihatdan qayta jihozlash. Aholiga kino va videoxizmatlar ko'rsatish darajasini oshiradi;
- original kino va videomahsulotlarni respublika hududiga noqonuniy olib kirish, foydalanish, ijaraga berish va tarqatishga qarshi tegishli choralar ko'radi;
-Respublika hududida kino va videofilmlarni namoyish etish va ulardan texnik foydalanish qoidalarini, shuningdek import yoki eksport qilinadigan kino-videomahsulotlarni ekspertizadan o‘tkazish tartibini belgilaydi;
kinematografiya sohasida xalqaro hamkorlikni rivojlantirish, mahalliy kino mahsulotlarini jahon bozoriga olib chiqish, xorijiy kinoprodyuserlar va kinoijodkorlar bilan hamkorlikni kengaytirish, mahalliy kinematografiya mahsulotlarini xalqaro kinofestivallarda namoyish etish
Kinematografiya sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish hamda soha vakillarining ijodiy faoliyati uchun munosib sharoit yaratish toʼgʼrisidaKino sanʼati va sanoatini yangi bosqichga olib chiqish, sohani davlat tomonidan qoʼllab-quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish toʼgʼrisida